آلودگی آب و انواع مختلف آن

به دلیل متنوع بودن منابع آبی، انواع مختلفی از آلودگی ها نیز در آب وجود دارد. در اینجا به بررسی برخی از این آلودگی ها خواهیم پرداخت:

آلودگی توسط مواد مغذی

برخی پساب ها، کودها و فاضلاب ها حاوی مقادیر بالایی از مواد مغذی می باشند. ورود این موارد به بدنه ی اصلی منابع آبی موجب افزایش میزان رشد جلبک ها و علف های هرز در آب می شود. این امر موجب غیرقابل آشامیدن شدن آب و گرفتگی فیلترها می شود. همچنین افزایش بیش از حد جلبک ها موجب مصرف شدن تمام اکسیژن موجود در آب و از بین رفتن سایر میکروارگانسیم ها به دلیل نبود اکسیژن می شود.

آلودگی آب های سطحی

آب های سطحی به آب هایی اطلاق می گردد که به صورت طبیعی در سطح زمین وجود دارند؛ مانند رودخانه ها، دریاچه ها، تالاب ها و اقیانوس ها. تماس مواد خطرناک با این آب های سطحی و حل شدن آن ها یا اختلاط فیزیکی آن ها با آب، آلودگی آب های سطحی نامیده می شود.

خالی شدن از اکسیژن

تقریباً تمام منابع آبی دارای میکروارگانسیم ها می باشند. این میکروارگانیسم ها به دو دسته‌ی هوازی و بی هوازی تقسیم می شوند. با ورود بیش از حد مواد زیست تخریب پذیر (موادی که به سادگی تجزیه می شوند) به آب، رشد میکروارگانیسم ها افزایش یافته و به تبع آن اکسیژن بیشتری نیز مصرف خواهد شد. با اتمام اکسیژن موجود در آب، میکروارگانیسم های هوازی می‌میرند و میکروارگانیسم های بی هوازی شروع به تکثیر می کنند. این امر موجب تولید سموم مضر مانند آمونیاک و سولفیدها شده و آب را آلوده می نمایند.

آلودگی آب های زیرزمینی

مواد شیمیایی، سموم و حشره کش های وارد شده به خاک (از طریق فعالیت های انسانی) توسط باران شسته شده و به عمق خاک برده می شوند. این مواد به آب های زیرزمینی نفوذ نموده و باعث آلودگی آن ها می شوند. این بدان معناست که بعد از حفر چاه ها و گودال ها برای استفاده و دستیابی به منابع آب زیرزمینی و پیش از استفاده از آن ها، باید از سلامت منبع آب اطمینان حاصل نماییم.

آلودگی میکروبیولوژیکی

شاید غیرقابل باور باشد اما امروزه در بسیاری از نقاط جهان، مردم آب تصفیه نشده را به طور مستقیم (از رودخانه ها، چشمه ها و …) برای آشامیدن استفاده می کنند. در برخی موارد آلودگی آب به صورت طبیعی و به دلایلی مانند ویروس ها، باکتری ها و پروتوزوئید ها می باشد. این نوع آلودگی ها موجب مرگ ماهی ها و سایر آبزیان و ایجاد بیماری های جدی در انسان می گردد.

مواد معلق

برخی آلاینده ها (جامدات، ذرات و مواد شیمیایی) به راحتی در آب حل نمی شوند. به این نوع مواد ذرات معلق می گویند. برخی از آلاینده های معلق در پایین ترین بخش ته نشین شده و این امر موجب آسیب رسیدن و حتی از بین رفتن ارگانیسم های و جانداران آبزی که در کف آب زندگی می کنند، می شود.

آلودگی های شیمیایی آب

بسیاری از صنایع و حتی کشاورزان با مواد شیمیایی کار می کنند که در نهایت وارد آب می شوند. به این نوع آلودگی، “آلودگی در نقطه منبع” نیز می گویند. این موارد شامل مواد شیمیایی برای کنترل علف های هرز، حشرات و آفات می باشد. فلزات و حلال های صنعتی نیز موجب آلودگی آب ها می شوند. این نوع از آلودگی بسیار سمی بوده و می تواند موجب کاهش رشد، ناباروری و کشته شدن بسیاری از گونه های آبزی گردد.

نشت مواد نفتی

نشت مواد نفتی در اکثر موارد اثری منطقه ای دارد اما می تواند تا کیلومترها نیز گسترش یابد. مواد نفتی می توانند موجب مرگ بسیاری از ماهی ها و سایر آبزیان شده و با چسبیدن به بدن،بال و پر پرندگان دریایی موجب بیماری و ناتوانی آن ها در پرواز گردند.

در سال 2010 و در یکی از شدیدترین موارد نشت نفت (BP) در آب ها، بیش از 1000 پرنده دریایی، لاک پشت و پستاندار جان خود را از دست دادند و بسیاری از جانداران دیگر نیز در لیست گونه های در خطر انقراض قرار گرفتند. تنها 6 درصد از حیوانات تحت تاثیر این حادثه سلامت خود را مجدداً به دست آوردند، اما طبق گزارشات و مطالعات زیست شناسان و سایر دانشمندان این حیوانات نیز به دلیل فشار بالای استرس ناشی از آلودگی به زودی جان خود را از دست خواهند داد.